Γνωρίζετε ποια είναι η πιο ανερχόμενη τεχνολογία θέρμανσης και εξοικονόμησης ενέργειας; Δεν είναι άλλη από τις αντλίες θερμότητας !
Γιατί η πιο σύγχρονη μέθοδος θέρμανσης δεν είναι τόσο διαδεδομένη;
Ενώ οι αντλίες θερμότητας διεισδύουν ολοένα και περισσότερο στον κλάδο της θέρμανσης - κλιματισμού χώρων και κατακτούν μεγάλο μερίδιο των ευρωπαϊκών αγορών, στην Ελλάδα ο δισταγμός απέναντι τους είναι εμφανέστατος. Παρόλο που σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συστήνονται ανεπιφύλακτα ως η βέλτιστη λύση για τη θέρμανση τόσο κατοικιών, όσο και ευρύτερης κλίμακας κτιρίων, οι Έλληνες πολίτες παραμένουν προσκολλημένοι στα παραδοσιακά συστήματα με καυστήρες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Επομένως, είναι εύλογο να αναρωτηθεί κανείς την αιτία που οι αντλίες θερμότητας δεν έχουν την ηχηρή παρουσία που τους αναλογεί στη χώρα μας.
Οι λόγοι που δημιουργούν το εν λόγω κλίμα δυσπιστίας είναι κατά κύριο λόγο δύο. Πρώτον, η έλλειψη τεχνικού υπόβαθρου επιδρά στην κρίση του ιδιώτη, ο οποίος αμφιβάλλει για το αν μια αντλία θερμότητας μπορεί πράγματι να καλύψει τις ανάγκες του. Η κοινή αντίληψη είναι ότι ένα καύσιμο όπως το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο καίγεται, άρα η φωτιά παράγει την απαιτούμενη θερμότητα. Οι θερμοδυναμικές αρχές κάτω από τις οποίες λειτουργεί μια αντλία θερμότητας είναι απλές, ωστόσο για πολλούς μοιάζουν δυσνόητες, με αποτέλεσμα το συγκεκριμένο μηχάνημα να φαντάζει απρόσιτο προς τον μέσο ιδιώτη που προτιμά να αισθάνεται ήσυχος ακολουθώντας την έως τώρα πεπατημένη λύση του λέβητα. Κατά δεύτερον, με την υπάρχουσα οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, η πλειοψηφία των πολιτών σκέφτεται βραχυπρόθεσμα και διστάζει να επενδύσει σε μια λύση που θα αποφέρει μειωμένα λειτουργικά κόστη και αίσθηση ασφάλειας. Συνεπώς, η ενδεχόμενη απόσβεση δύο ή τριών χρόνων που μπορεί να έχει η προμήθεια μιας αντλίας θερμότητας δρα ανασταλτικά σε σχέση με την εξοικονόμηση χρηματικών πόρων στο μέλλον.
Η στατιστική ανάλυση που ακολουθεί στοχεύει στην ενημέρωση του ιδιώτη, ο οποίος οφείλει να εκσυγχρονιστεί και να στραφεί στις αντλίες θερμότητας, ακολουθώντας τις ευρωπαϊκές τάσεις.
Οι ενεργειακές ανάγκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η θέρμανση και ψύξη των οικιακών και βιομηχανικών κτιρίων αποτελούν περίπου το μισό της ενεργειακής κατανάλωσης σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε οικιακό επίπεδο εντός των ευρωπαϊκών χωρών, η θέρμανση και τα ζεστά νερά χρήσης καταλαμβάνουν το 79% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης του νοικοκυριού(192.5 Mtoe). Η ψύξη καταλαμβάνει ένα σχετικά μικρό μερίδιο, κυρίως κατά τους θερινούς μήνες. Η ανάγκη αυτή συνδέεται με την κλιματική αλλαγή και την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Στη βιομηχανία, το 70,6% της ενεργειακής κατανάλωσης αφορά τη θέρμανση (193.6 Mtoe), το 26,7% (73.3 Mtoe) το φωτισμό και ηλεκτρικές διεργασίες (κινητήρες κλπ.) και το 2,7% (7.2 Mtoe) την ψύξη.
Το 84% της θέρμανσης και ψύξης παράγεται ακόμα μέσω ορυκτών καυσίμων, ενώ μόλις το 16% καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η επίτευξη των στόχων που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγκάζει τον τομέα θέρμανσης και κλιματισμού να μειώσει τις καταναλώσεις του και να απεξαρτηθεί από τη χρήση καυσίμων.
Χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση, φιλικές προς το περιβάλλον, μείωση λειτουργικού κόστους
Οι αντλίες θερμότητας αποτελούν την πλέον καινοτόμο και συμφέρουσα επιλογή, η οποία εξασφαλίζει πλήρως τις ανάγκες ενός κτιρίου σε ψύξη, θέρμανση και ζεστά νερά χρήσης. Πρόκειται για θερμικούς ενισχυτές οι οποίοι αντλούν θερμότητα από τον αέρα, το νερό και τη γη και μέσω ψυκτικού κύκλου συμπίεσης τη μεταφέρουν στον επιθυμητό χώρο. Ένα βασικό πλεονέκτημα των αντλιών θερμότητας είναι η πλήρης ανεξαρτησία από την κατανάλωση οποιουδήποτε καυσίμου, με μόνη απαίτηση για τη λειτουργία τους την παροχή ηλεκτρικής ισχύος στο συμπιεστή της μονάδας. Αν μάλιστα η ηλεκτρική ισχύς παράγεται καθαρά από ΑΠΕ, τότε ο ισχυρισμός πως η αντλία θερμότητας είναι μια τεχνολογία 100% φιλική προς το περιβάλλον είναι αναμφισβήτητος. Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω, οι κανονισμοί και οι οδηγίες της ΕΕ τις κατατάσσουν πλέον επίσημα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αναγνωρίζοντας έτσι τη συμβολή τους σε θέματα ενεργειακής ζήτησης και μείωσης εκπομπών CO2.
Ο ψυκτικός κύκλος που αποτελεί την αρχή λειτουργίας τους, εξασφαλίζει πολύ υψηλές αποδόσεις που υπερβαίνουν ακόμα και το 350% σε λειτουργία θέρμανσης για μια μονάδα που αντλεί θερμότητα από τον αέρα. Μάλιστα, αν η πηγή ενέργειας είναι το νερό ή κάποιο γεωθερμικό πεδίο, η απόδοση μπορεί να φτάσει ακόμα υψηλότερες τιμές καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Αυτό σημαίνει πως μια αντλία θερμότητας υπερτερεί σαφέστατα έναντι ενός συμβατικού συστήματος θέρμανσης με λέβητα πετρελαίου ή φυσικού αερίου των οποίων η απόδοση δύσκολα υπερβαίνει το 90%. Επιπλέον, η κάλυψη των αναγκών σε ψύξη και ζεστά νερά χρήσης συνεπάγεται απλοποίηση του σχεδιασμού ενός νέου κτιρίου και της εγκατάστασης του εξοπλισμού, αφού πλέον ένα μηχάνημα είναι υπεύθυνο για όλες τις θερμικές λειτουργίες.
Συνεπώς, το λειτουργικό κόστος μπορεί να μειωθεί κατά 50% προσφέροντας μεγάλη ετήσια εξοικονόμηση χρηματικών πόρων ως αποτέλεσμα των πολύ υψηλών βαθμών απόδοσης και συνεπώς της μειωμένης ενεργειακής κατανάλωσης. Το ακόλουθο διάγραμμα παρουσιάζει την ενέργεια που εξοικονομείται (TWh) κατά τη θέρμανση και ψύξη χώρων, την παραγωγή ζεστών νερών χρήσης και διάφορες βιομηχανικές διεργασίες από τις αντλίες θερμότητας σε χώρες της ΕΕ.
Διάγραμμα 1 – Εξοικονόμηση ενεργειακής κατανάλωσης (TWh) μέσω λειτουργίας αντλιών θερμότητας σε όλη την Ευρώπη
Συγκεκριμένα για το 2017, εξοικονομήθηκαν 148 θερμικές TWh οι οποίες υπό άλλες συνθήκες θα παράγονταν μέσω καύσιμης ύλης, ή άλλης πηγής ενέργειας. Οι παραπάνω υπολογισμοί έγιναν συγκριτικά με λέβητα φυσικού αερίου απόδοσης 85%.
Όσον αφορά τις περιβαλλοντικές εκπομπές, στο Διάγραμμα 2 παρουσιάζεται η μείωση εκπομπών CO2 (Mt) που επιφέρει μια αντλία θερμότητας συγκριτικά με το λέβητα που προαναφέρθηκε.
Διάγραμμα 2 – Μείωση εκπομπών CO2 (Mt) μέσω λειτουργίας αντλιών θερμότητας σε όλη την Ευρώπη
Παρατηρείται ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας που εφαρμόζεται στα συστήματα αντλιών θερμότητας οδηγεί σταδιακά σε μεγαλύτερη μείωση εκπομπών CO2. Οι περιβαλλοντικές δεσμεύσεις αποτελούν πλέον σημαντικό παράγοντα στην επιλογή συστήματος θέρμανσης και ψύξης και δε θα πρέπει να θεωρούνται δευτερεύουσας σημασίας.
Όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα τη ραγδαία επέκταση της αγοράς των αντλιών θερμότητας, ιδιαίτερα από το 2006 και μετά. Οι υψηλοί βαθμοί απόδοσης, η μειωμένη ενεργειακή κατανάλωση, η φιλική προς το περιβάλλον λειτουργία τους και φυσικά το λειτουργικό κόστος, είναι οι κυριότεροι λόγοι που έχουν οδηγήσει στην ευρεία χρήση τους τόσο σε βιομηχανικό, αλλά κυρίως σε οικιακό επίπεδο. Κάτι τέτοιο επιβεβαιώνεται από το Διάγραμμα 3.
Διάγραμμα 3 – Συνολικές πωλήσεις μονάδων αντλιών θερμότητας ανά έτος
Ο μύθος για αδυναμία λειτουργίας τους σε κρύο περιβάλλον καταρρίπτεται
Εστιάζοντας σε κατοικίες και νοικοκυριά, η κατάσταση συνοψίζεται στο Διάγραμμα 4.
Διάγραμμα 4 – Εγκατεστημένες αντλίες θερμότητας ανά 1000 κατοικίες
Ίσως προκαλεί εντύπωση η διάδοση των αντλιών θερμότητας στις βόρειες χώρες όπου τα κρύα κλίματα επιβάλλουν υψηλές ανάγκες θέρμανσης για μεγάλο μέρος του χρόνου. Ωστόσο, όσα προαναφέρθηκαν σχετικά με το χαμηλό κόστος λειτουργίας των αντλιών θερμότητας και την απόδοσή τους κάνουν τη συγκεκριμένη επιλογή να φαντάζει μονόδρομος. Αρκεί κανείς να αναλογιστεί πόσο οικονομικά ασύμφορο θα ήταν για έναν ιδιώτη να λειτουργεί ένα λέβητα για θέρμανση και ζεστά νερά χρήσης για τουλάχιστον 8 μήνες το χρόνο. Εκτός αυτού, αναιρούνται οι όποιες αμφιβολίες σχετικά με την επαρκή κάλυψη των αναγκών σε θέρμανση υπό δυσμενείς καιρικές συνθήκες και περιβάλλον με χαμηλές θερμοκρασίες.
Συνοψίζοντας, αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 11.335.000 αντλίες θερμότητας όλων των τύπων εγκατεστημένες στις διάφορες χώρες της Ευρώπης. Η ετήσια θερμική ενέργεια που παράγουν ανέρχεται στις 181,1 TWh. Τα στατιστικά επιβεβαιώνουν τη ραγδαία ανάπτυξη του συγκεκριμένου κλάδου και δεν αποκλείεται το μέγεθος της αγοράς να έχει διπλασιαστεί ως το 2024. Συνεπώς, είναι ξεκάθαρο πως οι αντλίες θερμότητας αποτελούν την πιο αξιόπιστη και ουσιαστική λύση σε ζητήματα θέρμανσης/ψύξης, ζεστών νερών χρήσης και βιομηχανικών διεργασιών. Όσοι υιοθετήσουν αυτήν την τεχνολογία θα επωφεληθούν τόσο οικονομικά, όσο και κοινωνικοπολιτικά, μέσω της εκπλήρωσης των στόχων και κανονισμών που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε
Κάθε κατοικία μπορεί να επωφεληθεί από τα πλεονεκτήματα των αντλιών θερμότητας, εξασφαλίζοντας θέρμανση και ζεστό νερό με οικονομία τουλάχιστον 50% σε σχέση με το πετρέλαιο. Με την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης να έχει αυξητικές τάσεις (αύξηση κατά 8,3% σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2017), η αναζήτηση εναλλακτικών και παράλληλα οικονομικότερων τρόπων θέρμανσης είναι πλέον επιτακτική ανάγκη.
Η Δέλτα Τεχνική, πρωτοπόρος σε συστήματα θέρμανσης, κλιματισμού και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας εισάγει αντλίες θερμότητας Climaveneta, εταιρεία μέλος του ομίλου Mitsubishi Electric. Η τεράστια γκάμα μηχανημάτων και το εύρος ισχύος που αυτή εξασφαλίζει είναι ικανή να ανταπεξέλθει στις ιδιαιτερότητες κάθε εφαρμογής. Ο καινοτόμος σχεδιασμός, οι υψηλοί βαθμοί απόδοσης και η ευελιξία κάθε μηχανήματος κατατάσσουν τις αντλίες θερμότητας Climaveneta πολύ ψηλά στις προτιμήσεις των ιδιωτών. Η εταιρεία έχει προμηθεύσει και εγκαταστήσει μονάδες σε πολυάριθμες κατοικίες, ξενοδοχεία, γραφεία, νοσοκομεία και γενικότερα κάθε είδους κτίριο με ανάγκες θέρμανσης, ψύξης και ζεστών νερών χρήσης. Η ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών οδηγιών στην ελληνική νομοθεσία, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’οίκον ΙΙ» φανερώνει ξεκάθαρα μια τάση προώθησης της τεχνολογίας των αντλιών θερμότητας, με επιδοτήσεις που μπορεί να καλύψουν αρκετά μεγάλο ποσοστό της επένδυσης.
Λαμβάνοντας υπόψιν και τα πλεονεκτήματα που προαναφέρθηκαν, το ερώτημα «Να χρησιμοποιήσω αντλία θερμότητας για την κάλυψη των αναγκών μου;» έχει πλέον ξεκάθαρα καταφατική απάντηση.
Ευρωπαϊκός Οργανισμός Αντλιών θερμότητας: https://www.ehpa.org/
